Atrakcje w Grenlandii Wschodniej: Osada Kuummiut

Kuummiut oraz alternatywna, zaczerpnięta z rozpowszechnionego na wschodzie Grenlandii dialektu wersja Kuummiit, stanowi idealną egzemplifikację osobliwości grenlandzkiego języka lubującego się w literowych dublach, niemających żadnych zahamowań natury etyki wymowy przed występowaniem bezpośrednio po sobie. Nazwa osady liczącej około 250 mieszkańców wspomina „tych, którzy mieszkają nad rzeką”. Faktycznie znajduje się tu niezbyt imponujący ciek wodny, a do tego jedyna we wschodniej Grenlandii przetwórnia rybna, której lokalizacja uwarunkowana jest łagodnym wymiarem zimowego lodu w tutejszym porcie.

Jak sobota to tylko do Pilersuisoq

Tamtego sobotniego poranka jeszcze krótko po godzinie ósmej, gdyby nie skromne oznaki życia w części portowej, miasteczko można by uznać za całkiem wymarłe. Żadna żywa dusza nie nawiedzała obejść wyniesionych na palach posesji. Podobnie było w przypadku wszystkich typowych dla tutejszych wiosek budynków użyteczności publicznej, w których napotykałem ewidentny klamkowy opór wejściowy. 

Sytuacja ludnościowa diametralnie zmieniła się wraz z otwarciem jedynego w wiosce sklepu lokalnej sieci Pilersuisoq. Pomimo iż żadne z ogłoszeń groźnie łypiących na przechodniów literkowymi powtórzeniami nie obwieszczało godzin jego otwarcia, o identycznej porze z różnych zakątków mieściny poczęli wyłaniać się mieszkańcy pielgrzymujący wprost do marketu, w którym utworzyli zjawisko, które dość obiektywnie dałoby się nazwać tłumem (albo chociaż tłumkiem).

Obiektami zainteresowania klientów, oprócz ograniczonych zasobów żywnościowych, których dość znamiennym przedstawicielstwem stały się dwa smętne bochenki chleba, była też wybiórcza oferta odzieżowo‑przemysłowa. Jako że market Pilersuisoq to jedyny punkt handlowy w większości tutejszych osad, asortymentowi decydenci projektują nie tylko dietę Grenlandczyków, lecz także ich ubiór czy wyposażenie domostw.

Dzień prania, ale nie kąpania

Na rozpostartych między przydomowymi elementami wystającymi sznurkach w całej wiosce z zadziwiającą konsekwencją wisiały schnące ubrania, zupełnie jakby sobota w kuummiuckim grafiku oznaczała dzień prania. Zważywszy na konieczność dawkowania atrakcji na niezbyt rozłożystym wachlarzu arktycznych aktywności, było to równoznaczne z zaniechaniem kąpieli. Ogólnodostępne wioskowe natryski w weekend okazały się bowiem zamknięte, co stanowiło spory zawód dla nastawionej na możliwość umycia się polskiej załogi.

Prysznicowym fajrantem zdawał się natomiast kompletnie nie przejmować pewien jegomość, który zinterpretował jedną z nielicznych w osadzie ławek jako własne łóżko. Rozbudzony pochodem zagranicznych przybyszów, próbował jednak zachować fason, zapewniając dziarsko: „I sleep no!”, czym przy okazji zaprezentował elitarną w swych stronach zdolność do komunikowania się po angielsku.

Krzyże jak słupki

Kuummiut to druga po Tasiilaqu wschodniogrenlandzka mieścina, w której leciwe, drewniane chaty kontrastują z soczystą zielenią sztucznej trawy całkiem profesjonalnego boiska piłkarskiego. Tym jednak razem plan zagospodarowania przestrzennego zakładał niebezpieczną bliskość murawy i… cmentarza do tego stopnia, że zbyt mocny strzał w światło bramki, na którą najwidoczniej nie starczyło już funduszy, więc egzystowała jedynie w wyobraźni graczy, mógł oznaczać naruszenie świętego spokoju zmarłych.

Co ciekawe, tylko nieliczne krzyże posiadają „tabliczki znamionowe”. Dominację nieboszczyków incognito wyjaśniają inuickie przekonania, zgodnie z którymi imię umierającego przekazywane jest dalej, by – na przekór śmierci – żyć w następnych pokoleniach.

Tam gdzie turyzm nie dotarł

Zagospodarowanie turystyczne jest kategorią wybitnie obcą w świadomości mieszkańców wioski Kuummiut. Zagraniczny odwiedzający obdarzany bywa spojrzeniem zdziwionym, nieco speszonym, ale ostatecznie przyjaźnie nastawionym, co – mam nadzieję – pokazał niejeden tubylczy uśmiech na powyższych zdjęciach. Jeśli szukacie na kuli ziemskiej miejsc niezadeptanych szlakami turystycznymi, jedno z nich jest właśnie tutaj.