Islandia

Jak to zrobić, żeby napisać post o Islandzkim Muzeum Fallologicznym i jednocześnie uniknąć konieczności dodawania alertu o treściach pornograficznych? Mam nadzieję, że pomoże mi w tym wymyślna nazwa owej jednostki wystawienniczej. Ciężko mi będzie jednak ukryć, że w środku na odwiedzających czeka kolekcja około 300 zwierzęcych penisów.

Najstarsze zdjęcia w zbiorach Muzeum Fotografii w Rejkiawiku datowane są na okolice roku 1860. To w dużej mierze wykonana przez bezimiennych fotografów dokumentacja ówczesnej codzienności. Odwiedzenie wystawy grozi więc przeniesieniem się do dziewiętnasto- i dwudziestowiecznej stolicy Islandii.

Nie będę ukrywał, że muzea sztuki – w szczególności tej uznawanej za współczesną lub nowoczesną – nieczęsto pojawiają się na moich podróżniczych szlakach. Hafnarhús stał się jednym z nielicznych wyjątków bynajmniej nie z uwagi na swoje szczególne przymioty, chyba że za taki uznać położenie w ścisłym centrum Rejkiawiku, które – wobec czasowej nadwyżki ostatniego dnia pobytu – wykreowało spontaniczną okazję poznawczą.

Żeby przenieść się w czasie do rejkiawickich realiów z wieku XIX i XX, trzeba przenieść się spory kawałek od centrum islandzkiej stolicy. Około 7 kilometrów – to dystans, jaki w linii prostej dzieli plac Austurvöllur od wyjątkowego skansenu Árbær położonego na wschodnich rubieżach miasta.

Islandzka plama gorąca, której moc wydobywa się na powierzchnię za sprawą oddalania się od siebie płyt litosferycznych, nie istnieje od wczoraj, jednak mimo tego, woda – w szczególności ta ciepła – wcale nie tak dawno temu nie była jeszcze dostępna na wyciągnięcie ręki do kranu. Swoista kolebka elitarnej niegdyś na terenie Rejkiawiku geotermalności znajduje się we wschodniej części miasta – w miejscu, którego nazwa natychmiast zdemaskuje jego unikalne właściwości. Laugardalur przetłumaczyć można jako „dolinę gorących źródeł”, które nie wymagały tutaj szczególnej wgłębnej eksploracji, aby umożliwić wykorzystanie ciepła wnętrza Ziemi.

Þúfa (lub – przy wykorzystaniu wyłącznie podstawowego zestawu łacińskich literek – Thufa) oznacza kępę lub niewielkie wzgórze. Oba te tłumaczenia są w kontekście bohaterki niniejszego posta trafne, choć najbardziej adekwatne byłoby chyba ich połączenie – kępiaste wzgórze. Jeśli nie wiecie jak wygląda taki twór, zapraszam Was do rejkiawickiego portu – spróbujmy dowiedzieć się, dlaczego ten dziwny obiekt zajął prominentną lokalizację na końcu nadoceanicznej promenady.

Przewodnik prowadzący otwarty spacer po Rejkiawiku (który skądinąd bardzo polecam) określił nowoczesny kwartał na północy stolicy mianem Manhattanu. Nie jestem pewien, czy to trafne określenie, skoro najwyższy budynek w mieście mierzy 73 metry i bynajmniej nie jest położony w manhattańskim sektorze. Bez wątpienia jest tu jednak nowocześnie, a nawet i niekiedy futurystycznie. Kwintesencja tych doznań estetycznych ogniskuje się w intrygującej szklanej bryle sali koncertowej Harpa.

Przewodnik prowadzący otwartą wycieczkę spacerową po Rejkiawiku (którą skądinąd z całego podróżniczego serduszka polecam) przyznał, że to najczęściej „instagramowany” obiekt islandzkiej stolicy. Zajął miejsce na północnym nabrzeżu miasta i faktycznie, nawet zimą, musiałem chwilę zaczekać na swoją kolej do zdjęcia. Lokalizacja rzeźby zapewnia drugoplanowe, miłe dla oka pokazy słonecznych refleksów w wodnej toni. Do ich uzyskania potrzebne jest jednak słońce, które – jak widać po zdjęciu tytułowym – nie odwiedziło Rejkiawiku tamtego zimowego poranka.

W październiku 1986 roku doszło do kolejnego z serii spotkań Ronalda Reagana i Michaiła Gorbaczowa zmierzających nieuchronnie do niespiesznego acz konsekwentnego rozmontowywania Związku Radzieckiego. Napięcia mogące powstawać na styku ścierających się odmiennych idei i poglądów ukuły pojęcie „neutralnego gruntu”, który w szeroko pojętych celach stabilizujących gości znamienitych, lecz często oportunistycznych względem siebie gości. W przypadku dwudniowych obrad październikowych Reagan‑Gorbaczow przesłankę tę wzięto sobie do serca aż nadto, wysyłając głównych decydentów ówczesnych realiów politycznych… na Islandię.